12 października 2012 zlicytowano w niemieckim domu aukcyjnym Cortie zestaw 23 sztuk projektów, szkiców i próbnych wydruków związanych z banknotami Banku Emisyjnego w Polsce.
Banknoty Banku Emisyjnego
W okresie okupacji wprowadzono do obiegu dwie serie banknotów:
- seria z roku 1940 zawierała nominały 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 i 500zł
- seria z roku 1941 zawierała nominały 1, 2, 5, 50 i 100zł
10 złotych 1941 było nieznane
Zaawansowany druk próbny takiego banknotu objawiał się w licytowanym na niemieckiej aukcji zestawie. Jak miał wyglądać ten banknot można zobaczyć na skanach poniżej.
10 złotych 1941 – awers druku próbnego banknotu 
10 złotych 1941 – rewers druku próbnego banknotu
Wstępne druki próbne
W oferowanym komplecie znajdowały się również niektóre z motywów wykorzystanych na tym banknocie w postaci luźnych wydruków próbnych, tj:
- wstępny szkic postaci z mieczem widocznej na awersie, po lewej stronie
- dwa szkice kobiety stojącej na awersie po prawej stronie
- szkic postaci Chopina ze strony odwrotnej
Obecne były również dwa czarnodrukowe wydruki warstw rewersu.
10 złotych 1941 – czarnodruk warstwy głównej rewersu druku próbnego 
10 złotych 1941 – czarnodruk poddruku rewersu druku próbnego
Projekt banknotu 500 zł
W oferowanym na aukcji zestawie były również projekty nieznanego banknotu o nominale 500zł – być może miało to być 500 zł 1941.
500 złotych – jedna z wersji projektu rewersu 
500 złotych – inna z wersji projektu rewersu 
Druk próbny Kościoła Mariackiego wykorzystany na projekcie banknotu 500 złotych
Inne szkice
Było również 8 szt. szkiców postaci nieznanych mi z żadnych polskich banknotów. Być może są to postacie, które miały widnieć na awersie projektowanego 500 zł, a może postacie, które miałby być wykorzystane do brakującego w emisji 1941 nominału 20 zł ?
Fotokopie innych druków próbnych
Poza powyższymi, nieznanymi dotychczas wizerunkami zestaw zawierał jeszcze 4 sztuki fotokopii ze „standardów”, choć 10 zł 1940 A 0000000 tylko na pierwszy rzut oka wydaje się „standardowe”- gdy się lepiej przyjrzeć, to widać zupełnie inne wyobrażenia graficzne, co widać na poniższym obrazku.
10 złotych 1940 – odmienna szata graficzna banknotu od wersji zatwierdzonej
Fotokopie trzech pozostałych projektów z zestawu.
Podsumowanie
Cały zestaw zwierający wszystkie wyżej wymienione druki sprzedano w licytacji za 4.200 € + około 25% opłat aukcyjnych. Nabywcą jest anonimowa osoba, w imieniu której zakupu dokonał przedstawiciel domu aukcyjnego.
Pokazany powyżej zestaw jest niezmiernie ciekawy przede wszystkim z historycznego i poznawczego punktu widzenia. Patrząc z pozycji osoby zajmującej się handlem, jego obecną wartość na rynku kolekcjonerskim umniejsza jednak fakt, że pozycje pokazane w ostatniej grupie to były niestety tylko stare, archiwalne fotokopie. Pozostałe walory to w większości odręczne szkice i projekty. Polscy kolekcjonerzy niestety nie wartościują jeszcze tego typu walorów.
Na zakończenie tego artykułu proszę jeszcze raz spojrzeć na przedstawiony powyżej materiał graficzny. Pewien pasjonat, oglądając te walory osobiście na aukcji, postawił ciekawą hipotezę. „Patrząc na nie widać, że to nie jest komplet. Może to tylko fragment jakiegoś większego archiwum ? Może niebawem zobaczymy kolejne walory tego rodzaju ?” Może… może zobaczymy 20 zł 1941, lub 500 zł 1941 … 🙂